چه بخوریم تا سرما نخوریم

فصل ، ‌فصل سرماخوردگی است. علاوه بر توصیه‌های عمومی درباره پیشگیری از ابتلا به انواع ویروس‌های آنفلوانزا و سرماخوردگی که شامل شستن دست‌ها ، استفاده از ماسک، رعایت فاصله با فرد مبتلا، دست ندادن با فرد بیمار و ... است، توصیه‌هایی نیز در مورد تغذیه برای پیشگیری و درمان انواع سرماخوردگی‌ها وجود دارد.

دکتر پریسا ترابی، رئیس اداره بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت می‌گوید:

"برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا بهتر است سطح ایمنی بدن افزایش یابد. نحوه تهیه و مصرف مواد غذایی و انتخاب برخی از آنها نیز در این امر موثرند.

از غذای تازه که خوب پخته شده، استفاده کنید و ترجیحا از مصرف مواد غذایی که از زمان تهیه‌اش مدتی می‌گذرد، پرهیز نمایید.

مصرف ویتامین‌های A و C که در انواع میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارند و از آنتی‌اکسیدان ها محسوب می‌شوند، بسیار مفید است. میوه‌های ترش مزه مثل لیمو ترش و کیوی، سرشار از ویتامین C هستند و برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی توصیه می‌شوند.

مصرف قرص‌های جوشان ویتامین C قبل از صرف صبحانه برای پیشگیری و در روزهای اول سرماخوردگی موثر است.

افراد سرماخورده باید مایعات گرم زیاد بنوشند. همچنین از مصرف مواد غذایی محرک مثل ادویه ‌های تند پرهیز کنند."

علاج واقعه

دکتر لیلا آزادبخت، متخصص تغذیه و محقق مرکز تحقیقات غدد درون ‌ریز دانشگاه علوم ‌پزشکی شهید بهشتی در این باره می گوید:

"تغذیه سالم، علاج و عامل جلوگیری ‌کننده از ابتلای افراد به سرماخوردگی است. برای این که سیستم ایمنی بدن به بهترین نحو به وظیفه‌اش که مبارزه با ویروس‌های سرماخوردگی و آنفلوانزا است، عمل کند باید مواد مغذی حیاتی را دریافت کند.

مصرف پرتقال، انواع توت ، فلفل دلمه‌ای ، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز از قبیل انواع کلم و دریافت زیاد و منظم ویتامین C به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک می‌کند.

غلات سبوس ‌دار و حبوبات، منابع غذایی خوبی برای ویتامین‌های گروه B هستند.عدم مصرف این مواد در بدن سبب بروز عفونت‌های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی می‌شود.

مصرف سیر که دارای آهن و روی است، سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونت‌های ویروسی می‌شود.

افرادی که زیاد دچار سرماخوردگی می‌شوند، ماهی قباد، قزل‌آلا، ماهی‌های روغنی ، دانه کدو حلوایی و روغن شاه دانه که غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند را مصرف کنند.

همچنین دانه کنجد و آفتابگردان ، غنی از اسیدهای چرب امگا 6 هستند که این اسیدهای چرب در مبارزه علیه عفونت‌های سرماخوردگی، به سلول‌های دستگاه تنفسی کمک می‌کنند.

عفونت‌های مکرر تنفسی با کاهش ذخایر ویتامین A  همراه است. جگر، کره و تخم ‌مرغ از منابع غنی ویتامین A هستند. هویج، انبه، سیب‌ زمینی، زردآلو، کدو حلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تامین ‌کننده "بتا کاروتن" هستند که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود.

در زمان سرماخوردگی باید از مصرف غذاهای آماده بسته‌ بندی شده و کنسروها خودداری کرد، زیرا از لحاظ ویتامین و مواد معدنی فقیر هستند و به جای مصرف این نوع غذاها بهتر است از انواع میوه و سبزیجات تازه، گوشت، ماهی، غلات، مغزها و دانه‌ها استفاده نمود.

استفاده از بخور برای رفع گرفتگی بینی موثر است. برای این کار 10 دقیقه سرتان را روی بخارهای یک ظرف آب جوش بگیرید. بهتر است دستمال یا حوله‌ای را روی سر بگذارید و این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. همچنین می‌توانید مقداری روغن منتول یا اوکالیپتوس به آب در حال بخار شدن اضافه کنید تا موجب تسهیل عمل تنفس شود."

معجزه عسل

تقریبا همه ما در مورد مصرف مخلوط عسل و لیمو ترش در یک لیوان آب گرم، برای درمان بیماران مبتلا به سرماخوردگی چیزهایی شنیده‌‌ایم.

دکتر جعفر بهزاد، محقق و متخصص تغذیه می‌گوید:

"بیشترین موارد شکایت از سرماخوردگی مربوط به علائمی از قبیل گلودرد، بی‌تابی و بی‌قراری، گرفتگی بینی و احساس سرما است.

برطرف کردن هر کدام از این علائم، به تنهایی می‌تواند در بهبود حال بیمار بسیار موثر باشد، زیرا هنوز داروی قطعی برای ریشه ‌کن کردن ویروس مسبب سرماخوردگی پیدا نشده است. علاوه بر این در افرادی که مبتلا به نقص سیستم ایمنی بدن نیستند، از بین بردن ویروس لزومی ندارد.

تامین گرمای بدن با پوشیدن لباس کافی و گرم نگه داشتن محیط از جمله اقدامات ضروری در بهبود سرماخوردگی است.

مصرف یک لیوان آب جوش به همراه عسل و لیمو ترش، یکی از روش‌های موثر در تسکین علائم سرماخوردگی است. همچنین مداومت بر مصرف چای کمرنگ و آب میوه به دلیل افزایش میزان مایعات دفعی از بدن، موجب تنظیم دمای بدن می‌شود.

مصرف ماست تاثیر به سزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن، حین مواجهه با عوامل میکروبی دارد. با بهبود کارکرد سیستم ایمنی، بدن در مقابله با انواع ویروس‌های مسبب سرماخوردگی، قوی‌تر می شود و سریع ‌تر سلامت خود را باز می‌یابد.