سیاحت و زیارت در لواسان

لواسان برای بیشتر گردشگران منطقه خوش آب و هوایی است که با طبیعت بکر و آرامشش شناخته می شود. اما همین روستای قدیمی پر از زیارتگاه ها و امامزاده هایی است که شاید کمتر نامی از آنها شنیده باشید اما جمع شدنشان در یک منطقه کوچک باعث می شود که لواسان به عنوان یک مقصد گردشگری مذهبی هم شناخته شود.

سیاحت و زیارت در لواسان

لواسان برای بیشتر گردشگران منطقه خوش آب و هوایی است که با طبیعت بکر و آرامشش شناخته می شود. اما همین روستای قدیمی پر از زیارتگاه ها و امامزاده هایی است که شاید کمتر نامی از آنها شنیده باشید اما جمع شدنشان در یک منطقه کوچک باعث می شود که لواسان به عنوان یک مقصد گردشگری مذهبی هم شناخته شود.

امامزاده عبدالله

ساختمان این امامزاده در لواسان كوچك، بلوار امام خمینی، محله جائیج واقع شده و قسمتی از صحن خارجی آن به مزار اختصاص داده شده است. ایوان ورودی بنا ‌ سال 1376 بازسازی شده و برای تزئین آن از كاشی هفت‌رنگ استفاده شده است.

ضریح امامزاده در وسط یكی از اتاق‌ها قرار گرفته كه روی آن ضریحی تعبیه شده است. سنگ قبر آن از جنس مرمر است و روی آن عبارت «مرقد مطهر حضرت امامزاده عبدالله ابن حسین ابن عدنان ابن موسی الكاظم» نوشته شده است. گنبدی كه بر بالای اتاق مقبره ساخته شده دو پوششی بوده و از بیرون ، تقریبا مخروطی به نظر می‌رسد؛ درون گنبد هم آیینه‌كاری شده است. نمای بیرونی امامزاده با سنگ تیشه‌ای استخوانی ساخته شده است.

امامزاده فضل‌علی

مقبره این امامزاده در لواسان كوچك در محله ناران واقع شده است. بنای امامزاده ‌جنب حسینیه بوده به گونه‌ای كه صحن امامزاده و حسینیه یكی است؛ بخشی از صحن این امامزاده نیز به مزار محله تبدیل شده است.‌ بنا دارای 2 ایوان است؛ ایوان ورودی در ضلع شمالی واقع شده و در چوبی منبت كاری شده‌ای آن را به بخش‌های دیگر وصل می‌كند.

به احتمال قوی ورودی اصلی و قدیمی‌امامزاده، ایوان جنوبی بوده است. بعد از ایوان جنوبی وارد اتاق مقبره می‌شویم كه دارای آیینه‌كاری است. بنا به گفته خادم امامزاده، تغییراتی ‌داخل امامزاده صورت گرفته است.

امامزاده سیدناصرالدین

محلی ها به این امامزاده، سیدعلی پاشا هم می گویند. آرامگاه این امامزاده در لواسان كوچك و در شمال روستای ناصرآباد قرار دارد. بدنه بنای آرامگاه از سنگ و سقف آن شیروانی و دارای گنبد فلزی جدید است. در صفحه 262 كتاب «آثار تاریخی شمیران» در فصل آثار باستانی و تاریخی ـ فرهنگی منطقه شهر لواسان در مورد این امامزاده چنین آمده است: «.... گفته می‌شود كه بنای این امامزاده از نوع برج‌های مقبره‌ای شكل، نظیر بنای امامزاده سیدخسرو (امامزاده همین روستا كه متعلق به قرون 9 یا 10 است) بوده و با مصالح سنگ و گچ سنتی احداث شده است و به علت حفاری‌های غیر مجاز، گذشت زمان و محل قرار گیری، آسیب‌های فراوانی دیده و در حال تخریب بود؛ لذا اهالی روستا بنای فعلی را به جای آن احداث كردند. قدمت بنای فعلی امامزاده سیدناصرالدین روستای ناصرآباد از یك دهه تجاوز نمی‌كند اما بنای قبلی آن‌ متعلق به قرن 8 هجری بوده است.»

امامزاده اسماعیل

آرامگاه امامزاده اسماعیل در لواسان كوچك در ضلع غربی روستای برگ جهان قرار گرفته است. در صفحه 158 كتاب «بقاع متبركه استان تهران» نویسنده، این امامزاده را از نوادگان امام موسی‌كاظم(ع) می‌داند و در مورد بنای امامزاده می‌نویسد: «‌بنای قبلی بقعه با قدمت 700 سال ازجنس سنگ و ساروج نشان از یكی از میراث‌های با ارزش گذشته دارد كه جای خود را به ورودی فعلی امامزاده با پلان مربع شكل‌ داده است.»

امامزاده طیب آبنیك

این بنا در نزدیكی امامزاده موسی قرار گرفته است. بنای این امامزاده شامل 2 قسمت است، اتاق مقبره و اتاق مستطیل شكل متصل به مقبره. حجت‌السلام سید مرتضی علم‌الهدی در «كنزالنساب» ، صفحه 65، نوشته: «امامزاده موسی‌ابن‌ ابراهیم ابن‌علی ابن‌موسی‌الرضا(ع) با باب گرام و اخوی گرانقدرش امامزاده طیب هنگامی‌كه به موضع آبنیك رسیدند، مخالفین اطلاع یافتند و هر سه بزرگواران را به فیض شهادت نائل نمودند و آن امامزادگان در 3 موضع از آن آبادی دفن گردیدند.» به نظر می‌رسد كه بنای اولیه امامزاده طیب روستای آبنیك اوایل دوره قاجار مرمت شده است.

امامزاده طیب رسنان

بنای این امامزاده در كوچه شهدای‌هادیان، كوچه حسینیه روستای رسنان لواسان بزرگ قرار دارد.‌ بنای بقعه، جدید است و سقف آن شیروانی فلزی دارد؛ گنبدی مخروطی از همین پوشش هم بر آن تعبیه است. خادم امامزاده می‌گوید كه قبل از نصب پوشش فلزی، گنبد از سنگ و با ملاط گچ ساخته شده بود.‌ ظاهرا در گذشته در بخش جنوبی بنا سه ستون و نرده‌هایی چوبی، ایوان ستون‌داری را تشكیل می‌دادند كه به جای آن ایوان، اتاق فعلی ساخته شده است؛ این اتاق را اهالی 25 سال پیش ساختند.

در اطراف امامزاده قطعاتی از سفال‌های دوره اسلامی‌یافت شده و به نظر می‌رسد كه اطراف این مكان قبلا بخشی از بافت قدیمی‌ روستا بوده است. با توجه به نمونه سفال‌های یافت شده و سبك احداث بنا و مشخصات معماری و مصالح به كار رفته (سنگ و ساروج )، قدمت این بنا به قرون 7 و 8 هجری می‌رسد.»

امامزاده سلطان احمد

این بنا در بافت قدیمی‌ لواسان بزرگ قرار گرفته است. امروزه امامزاده ‌كنار گورستان محلی واقع شده و بنا توسط چند پله از سطح زمین بالاتر آمده و دارای یك ایوان نرده دار است؛ در ایوان امامزاده نیز قبرهای زیادی دیده می‌شود. داخل امامزاده پوششی از گچ دارد؛ در وسط، یك ضریح فلزی كه داخل آن مضجع چوبی قرار گرفته، دیده می‌شود. سقف بنا پوشش شیروانی دارد و دارای یك گنبد فلزی مخروطی شكل سبز رنگ است. كنار امامزاده و چسبیده به آن مسجد كوچكی نیز دیده می‌شود.

بنای امامزاده پنج تن دشت لار

این بنا در منطقه شمال غربی دشت لار و ‌‌كنار گورستانی قرار گرفته است. ساختمان امامزاده، جدید است و با بلوك‌های سیمانی ساخته شده، اما نمای بیرونی آن از قلوه سنگ است. ‌بنا دارای 2 اتاق یكی مربع شكل و كوچك‌تر در ضلع شرقی و دیگری مستطیل شكل و بزرگ‌تر در ضلع غربی است و از وسط اتاق كوچك‌تر به اتاق بزرگ‌تر راه دارد.

امامزاده سیدمیرسلیم(ع)

این امامزاده كه مرقدش در شرق روستاى خوش آب و هواى میگون و در 25 كیلومترى بخش فشم قرار دارد، از نوادگان امام موسى‌كاظم(ع) است. بناى بقعه ایشان در سال‌هاى اخیر مورد مرمت قرار گرفته است. محیط سرسبز و كوهستانی، قرار گرفتن بقعه كنار رودخانه و دسترسى آسان ‌، زائران و گردشگران مشتاق فراوانى را در فصل بهار و تابستان به سوى این بقعه متبركه جلب مى‌كند. بنابر فهرست بناهاى تاریخى میراث فرهنگی، قدمت این بقعه، احتمالا به قرن 9 یا 10 هجرى مى‌رسد.

امامزاده محمد(ع)

این امامزاده از نوادگان امام موسى‌كاظم(ع) است. بقعه متبركه ایشان در روستاى بوجان در10 كیلومترى گلندوك در بخش لواسان كوچك در منطقه‌اى كوهستانى و خوش آب و هوا واقع شده است و چند‌ درخت چنار قدیمى نیز در محل بقعه قرار دارد. قدمت بقعه به دوره صفویه بازمى‌گردد.

امامزاده موسی

این بنا در بالای تپه‌ای در غرب روستای آبنیك در منطقه فشم واقع شده است. مقبره امامزاده طیب ‌‌(برادر گرامی‌ امامزاده موسی) هم در نزدیكی آن قرار گرفته و هر دو مربوط به قرون 7 و 8 بوده و از نظر بافت كلی، بناها شبیه هم هستند، فقط فرم گنبد‌ها باهم تفاوت دارد.

امروزه نمای این امامزاده با سنگ تزئینی تراش خورده پوشش داده شده و پایه خارجی آن سیمان‌كاری شده، بنا از یك اتاق مستطیل شكل و اتاق مقبره درست شده است.

روی قبر امامزاده سنگ جدیدی ‌سال 1384 نصب كرده‌اند و روی آن چنین نوشته شده: «هذه مرقدالمطهر موسی ابن‌ابراهیم ابن‌علی ابن‌موسی‌الرضا‌(ع)...» این مقبره فاقد ضریح است.

امامزاده ابراهیم

در ضلع شمال غرب روستای آبنیك در ناحیه رودبارقصران یكی دیگر از فرزندان امام علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) آرمیده است. برای ورود پس از عبور از فضایی مستطیل شكل كه فاقد تزئینات خاص است، وارد گنبد خانه می‌شویم كه بخش قدیمی ‌بقعه است.

از ضلع جنوب غربی نیز با عبور از یك در می‌توان وارد برج گنبد‌خانه شد. این در از مرقد مقدس امامزاده سید‌ولی‌(ع)، واقع در بازار تهران پس از بازسازی به این امامزاده منتقل شد. ضریح امامزاده ‌ از جنس فلز است كه ‌وسط اتاق مقبره قرار دارد.