یك تهران است و یك دربند

«گاو پیشانی سپید» كه می‌گویند همین دربند است با همه مخلفاتش. دربند از معروف‌ترین كوهستان‌های تهران و چه‌بسا ایران است كه از كوهپایه گرفته تا قله‌اش، هریك برای خود جاذبه‌هایی دارد و هر كدام طرفدارانی از دور و نزدیك ردیف كرده‌اند. این مشتاقان در طول هفته یا پایان آن به هوای آنچه دلخواهشان است راه این نقطه خوش آب و هوا و توریستی شهر ما را در پیش می‌گیرند و دمی در هوای پاك و دور از آلودگی تفریح می‌كنند، خوش می‌گذرانند و كمی كوهپیمایی می‌كنند.

یك تهران است و یك دربند

«گاو پیشانی سپید» كه می‌گویند همین دربند است با همه مخلفاتش. دربند از معروف‌ترین كوهستان‌های تهران و چه‌بسا ایران است كه از كوهپایه گرفته تا قله‌اش، هریك برای خود جاذبه‌هایی دارد و هر كدام طرفدارانی از دور و نزدیك ردیف كرده‌اند. این مشتاقان در طول هفته یا پایان آن به هوای آنچه دلخواهشان است راه این نقطه خوش آب و هوا و توریستی شهر ما را در پیش می‌گیرند و دمی در هوای پاك و دور از آلودگی تفریح می‌كنند، خوش می‌گذرانند و كمی كوهپیمایی می‌كنند.

با شنیدن نام دربند اولین تصویری كه در ذهن بیشتر تهرانی‌ها شكل می‌گیرد كوهستانی است پر از فراز و نشیب با رستوران‌ها و كافه‌هایی كه از صبح علی‌الطلوع تا پاسی از شب، كارگران شاغل در آنها دیزی بار می‌گذارند، كباب سیخ می‌كشند و قلیان چاق می‌كنند و هریك برای خود هیاهویی دارند كه حاصل رفت‌و‌آمد گردشگران یا كوهنوردانی است كه دربند را برای هواخوری و ورزش انتخاب می‌كنند. سفرمان را از كوهپایه‌های این منطقه خوش آب و هوا و مشهور در شمال تهران آغاز می‌كنیم و همراه با یكدیگر در سفری روی كاغذ و كوتاه تا قله بالا می‌رویم تا ببینیم كجای این گزارش هوس رفتن به اینجا یعنی دربند را به سرتان می‌اندازد و برای یك تفریح كوتاه‌مدت از همین حالا برنامه‌ریزی و شال و كلاه می‌كنید.

آشناترین و مشهورترین عنصری كه از دیرباز تاكنون استوار در میدان سربند ایستاده كه همه انتخاب مسیرها و دنگ و فنگ‌ها از آنجا آغاز می‌شود، مجسمه موسوم به «كوهنورد» است كه در قامت یك كوهنورد خوش‌تیپ و حرفه‌ای با زبان بی‌زبانی به گردشگران خوشامد می‌گوید. پرواضح است كه این تندیس به فراخور موقعیت جغرافیایی منطقه در اینجا نصب شده و منظور سازندگان و نصب‌كنندگان این نبوده كه هر كس پایش به این گوشه از شهر باز شد، مجبور است در كسوت كوهنورد تا قله بالا برود.

امكانات تفریح سالم در همین كوهپایه هم مهیاست. یكی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین گزینه‌های تفریحی كه در همان میدان سربند و سمت چپ مجسمه كوهنورد به گردشگران چشمك می‌زند و آنها را وسوسه می‌كند تله‌سیژ است كه البته فقط در پایان هفته و روزهای تعطیل فعالیت می‌كند و گردشگران را روی صندلی‌های پرنده تا روستای «پس‌قلعه» می‌رساند؛ روستایی كه با معماری سنتی، كلبه‌های چوبی و كاهگلی و محصولات لبنی فرد اعلا یك پای جاذبه گردشگری محسوب می‌شود.

به هر حال چه سوار بر تله‌سیژ به روستای پس‌قلعه برسید چه از كنار مجسمه، پله‌های متعددی را كه بالا رفتن از آنها واقعا همت می‌خواهد و بعید نیست صدای زانوهای آدم را در بیاورند، بگیرید و بالا بروید و به این روستا برسید، كافی است 5 دقیقه دیگر هم به خودتان زحمت بدهید و پیاده‌روی كنید تا به یكی از باصفاترین بناهای مذهبی در یكی از مرتفع‌ترین نقاط پایتخت برسید. بقعه «امامزاده ابراهیم» گرچه رنگ و جلای آنچنانی ندارد و مساحتش چشمگیر نیست، اما صفایی دارد كه دل كندن از آن را برای زائران و گردشگران به یك چالش تبدیل می‌كند. در حیاط امامزاده تعدادی سنگ قبر وجود دارد كه بیشترشان متعلق به متوفیان روستای پس‌قلعه است.

یك حوض مستطیل شكل در ابعاد حدود یك در 2 متر هم با ماهی‌های قرمز رنگ، حیاط امامزاده را آنچنان دلپذیر كرده كه دیدن و دمی كنار آن نشستن به آن همه راهپیمایی می‌ارزد.

داستان سكه‌هایی هم كه كف این حوض، ته‌نشین و همسایه ماهی‌ها شده‌اند از این قرار است كه گویی سال‌ها پیش، عده‌ای از زائران كه نذرشان روا شده و حاجت خود را گرفته بودند، سكه‌هایی را برای ادای نذر داخل این حوض انداخته‌اند و این رسم تا امروز پابرجا مانده و به این نحو بخشی از هزینه‌های نگهداری بنای امامزاده تأمین می‌شود. ماهی‌های سفره هفت‌سین، آنهایی كه این امامزاده برایشان آشناست هم بعد از 13 فروردین مهمان حوض بنای امامزاده می‌شوند.

یك نكته هم یادتان باشد و آن این كه ضلع شمالی بنای این امامزاده به یك راه كوهستانی باز می‌شود؛ برای رسیدن به قله از آن مسیر نروید.

راهی نه‌چندان آسان

یادآوری این نكته ضروری است كه در میان رشته كوه‌هایی كه شمال تهران را در آغوش گرفته‌اند، رسیدن به قله دربند از همه دشوارتر است كه علاوه بر همت عالی و حرفه‌ای بودن در كوهنوردی، گاهی به تجهیزاتی از قبیل طناب، قلاب و... نیاز پیدا می‌كند و بدون تجهیزات بویژه در این فصل شاید شرایطی پیش بیاید كه نشود قدم از قدم برداشت.

در نقاطی از این مسیر كوهستانی كه به سوی پناهگاه شیرپلا امتداد دارد، واحد كوهستان شهرداری منطقه یك و عده‌ای از كوهنوردان پله‌هایی ساخته‌اند یا كناره‌ها را طناب‌كشی كرده‌اند تا صعود آسان‌تر و كم‌خطرتر شود، اما از ما بشنوید و جدی بگیرید كه اگر قصد كوهنوردی در این مسیر در سرتان است، حتما برای صعود به قله در این فصل از تجهیزات كافی بهره بگیرید تا دستتان وسط راه در پوست گردو نماند و به قله نرسیده مجبور به بازگشت نشوید.

اگر هم فقط قصدتان گردشگری است و كمی پیاده‌روی در مسیر كوهستانی، كفش مناسب بپوشید چون قلوه‌سنگ‌هایی كه سنگفرش این راه را تشكیل داده‌اند، لیز و ناهموار هستند و شوخی برنمی‌دارند! كفش نامناسب همان و لیز خوردن، زمین افتادن و احتمال زخمی شدن همان، اما این حرف‌ها باعث نشود گردش در این فضای باصفا و محیط دل‌انگیز را از دست بدهید؛ مایه‌اش یك جفت كفش مناسب و یك دست لباس گرم در این فصل است.

فقط ببینید!

عده زیادی هستند كه برای گردشگری یا كوهنوردی به این بخش از شهر می‌آیند، از میدان سربند مستقیم به سمت بالا می‌روند و جذابیت‌های این مسیر را به تله‌سیژسواری و تماشای زیبایی‌های روستای كهنسال پس‌قلعه ترجیح می‌دهند.

اینجا پر است از قره‌قروت، لایه‌های ضخیم لواشك، میوه‌های مختلف از انار گرفته تا سیب و زغال اخته و آلوچه‌های زرد و قرمز جلا داده شده كه درخشندگی‌شان زیر نور چراغ زنبوری، دهان آب بینداز است و از یاد آدم می‌برد كه بارها و بارها تاكید شده بیشتر این خوراكی‌ها مورد تأیید وزارت بهداشت نیستند.

فصل لبو و آش رشته داغ است و لبو‌فروشی و آش‌فروشی هم سهمی در گرم‌تر كردن بازار گردشگری دربند و سربند را از آن خود كرده‌اند. خیلی‌ها چشمشان را می‌مالند تا فصل سرما برسد و به دربند بیایند تا لبو را كنار رودخانه و در مسیر كوهستانی دربند نوبر كنند و خوش بگذرانند.

غیر از این خوراكی‌ها كه سرپا هم می‌شود از آنها چشید و لذت برد، رستوران‌ها و كافه‌هایی كه در طول مسیر كوهنوردی فعالند، بوی انواع و اقسام غذاها را به فضای اطراف پراكنده می‌كنند. از تكه‌های دمبه بگیرید كه روی ذغال منقل‌ها جلز و ولز راه انداخته و دود می‌كنند تا جوجه‌كباب، دیزی و... . گردانندگان هر كدام از این رستوران‌ها هم با چیدمان ویژه و ابتكارهایی كه دور میزها به خرج داده‌اند، عده‌ای از گردشگران یا كوهنوردان را برای دقایقی به خود جذب می‌كنند.