سفر به نقطه طلسم!

كمتر روستایی را در ایران و به ویژه استان‌های غربی می‌توان پیدا كرد كه فاقد آثار تاریخی و باستانی باشند. استان كرمانشاه یکی از این استان هاست که از نظر وجود آثار باستانی و ارزشمند از استان‌های بسیار غنی ایران محسوب می‌شود و شهرت و آوازه بیستون و طاق بستان آن، مرزها را درنوردیده و در سطح جهان شناخته شده است.

اما شاید کمتر کسی باشد که از وجود یک روستای زیبا و عجیب در این استان خبر داشته باشد. روستایی به نام طلسم که در دهستان حومه كرند شهرستان دالاهو قرار گرفته است.

در روستای طلسم می توانید یک تپه باستانی را ببینید که عمر آن به دوران پیش از تاریخ ایران باستان بر می گردد و در تاریخ 19 تیر 1348 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بافت مسکونی روستا بر بستر این تپه قرار گرفته و مخروطی شکل است. با قاعده ای دایره ای که سطح آن به وسعت تقریبی 15 در 15 متر نسبتا مسطح و شیب یال های آن از هر طرف در حدود 45-40 درصد بوده که به علت خاکبرداری های گسترده و برش های ایجاد شده در گرداگرد دامنه آن به صورت دیواره های عمودی به ارتفاع تقریبی 5/5 تا 6 متر در آمده است.

سفر به نقطه طلسم!

كمتر روستایی را در ایران و به ویژه استان‌های غربی می‌توان پیدا كرد كه فاقد آثار تاریخی و باستانی باشند. استان كرمانشاه یکی از این استان هاست که از نظر وجود آثار باستانی و ارزشمند از استان‌های بسیار غنی ایران محسوب می‌شود و شهرت و آوازه بیستون و طاق بستان آن، مرزها را درنوردیده و در سطح جهان شناخته شده است.

اما شاید کمتر کسی باشد که از وجود یک روستای زیبا و عجیب در این استان خبر داشته باشد. روستایی به نام طلسم که در دهستان حومه كرند شهرستان دالاهو قرار گرفته است.

در روستای طلسم می توانید یک تپه باستانی را ببینید که عمر آن به دوران پیش از تاریخ ایران باستان بر می گردد و در تاریخ 19 تیر 1348 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بافت مسکونی روستا بر بستر این تپه قرار گرفته و مخروطی شکل است. با قاعده ای دایره ای که سطح آن به وسعت تقریبی 15 در 15 متر نسبتا مسطح و شیب یال های آن از هر طرف در حدود 45-40 درصد بوده که به علت خاکبرداری های گسترده و برش های ایجاد شده در گرداگرد دامنه آن به صورت دیواره های عمودی به ارتفاع تقریبی 5/5 تا 6 متر در آمده است.

در بخش هایی از این تپه بقایای استخوانی، ذغال، خاکستر، تکه های سفال و گاهی خاک حرارت دیده به چشم می خورد و طبق کاوش های انجام شده، قدیمی ترین دوره های استقراری شناخته شده در تپه طلسم با توجه به داده های سفالی سطح آن؛ دوره ی مفرغ، دوره آهن و دوره اشکانی است.

اما در فاصله 700 متری جنوب روستا بقایای بنایی تاریخی از جنس سنگ به چشم می‌خورد. این بنا آرامگاهی بوده است و در بین اهالی با نام مقبره شمس قمر شناخته می‌شود. مقبره شمس قمر دارای یك پلان چهار ضلعی به ابعاد4‌/‌6*4‌/‌6 متر است. مصالح به كار رفته در این بنا سنگ‌های لاشه و ملات گچ است. ورودی آن در ضلع شمالی است كه به عرض 80 سانتی‌متر و به ارتفاع 1.45 قوسی دارد كه بتازگی احداث شده است.

 این مقبره در وضعیت فعلی بدون پوشش و در معرض آسیب‌های وارد شده از سوی طبیعت مانند رطوبت و سرما و گرماست. البته خوشبختانه در سال‌های اخیر بخش‌های زیادی از آن مرمت شده ولی با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، این میزان مرمت كافی نیست و این بنا نیازمند توجه بیشتری است.

در ضلع جنوبی بنا محرابی وجود دارد كه در زمان مرمت ایجاد و كف مقبره نیز با موزائیك فرش شده است. داخل مقبره سنگ قبر جدیدی به اسم شمس قمر قرار گرفته است.

بر اساس مستندات ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی، قدمت این بنا به قرن هفتم بازمی‌گردد كه مشخص نیست این تخمین قدمت بر چه اساسی انجام گرفته، چرا كه بناهای این دوره در سراسر ایران دارای ویژگی‌هایی از قبیل بلند بودن ایوان‌های ورودی یا استفاده از آجر با تزئینات كاشی در ساخت بناست و در بنای شمس قمر هیچ یك از شاخصه‌های مربوط به این دوره غیر از وجود آثار استفاده از قوس‌های جناغی به چشم نمی‌خورد كه این شاخصه به تنهایی برای تخمین قدمت بنا كافی نیست.

متاسفانه در ساختمان این بنا اثری از كتیبه به چشم نمی‌خورد كه بتوان بر اساس آن دوره ساخت بنا را تعیین كرد. البته وجود شواهد و مستندات تاریخی دیگری از قبیل تپه باستانی طلسم در این روستا كه در آن آثار سطحی از دوره پیش از تاریخ و دوره‌های مختلف تاریخی دیده می‌شود می‌تواند كلید راهنمای باستان‌شناسان در تعیین قدمت این بنای تاریخی باشد.