تخت جمشيد بر اساس عدد پی مهندسان هخامنشي راز استفاده از عدد پي (14/3) را دو هزار و ۵۰۰ سال پيش کشف کرده بودند.
آنها در ساخت سازههاي سنگي و ستونهاي مجموعه تخت جمشيد که داراي اشکال مخروطي است،
از اين عدد استفاده مي کردند. عدد پي (14/3) در علم رياضيات از مجموعه اعداد طبيعي محسوب مي شود.
اين عدد از تقسيم محيط دايره بر قطر آن به دست مي آيد کشف عدد پي جزء مهم ترين کشفيات در رياضيات است. کارشناسان رياضي هنوز نتوانستهاند زمان مشخصي براي شروع استفاده از اين عدد پيشبيني کنند. عده زيادي، مصريان و برخي ديگر يونانيان باستان را کاشفان اين عدد مي دانستند اما بررسي هاي جديد نشان مي دهد هخامنشيان هم با اين عدد آشنا بودند. «عبدالعظيم شاه کرمي» متخصص سازه و ژئوفيزيک و مسئول بررسي هاي مهندسي در مجموعه تخت جمشيد در اين باره، گفت: «بررسي هاي کارشناسي که روي سازههاي تخت جمشيد به ويژه روي ستون هاي تخت جمشيد و اشکال مخروطي انجام گرفته؛ نشان مي دهد که هخامنشيان دو هزار و ۵۰۰ سال پيش از دانشمندان رياضيدان استفاده مي کردند که به خوبي با رياضيات محض و مهندسي آشنا بودند. آنان براي ساخت حجم هاي مخروطي راز عدد پي را شناسايي کرده بودند» دقت و ظرافت در ساخت ستون هاي دايره اي تخت جمشيد نشان مي دهد که مهندسان اين سازه عدد پي را تا چندين رقم اعشار محاسبه کرده بودند. شاه کرمي در اين باره گفت: «مهندسان هخامنشي ابتدا مقاطع دايره اي را به چندين بخش مساوي تقسيم مي کردند. سپس در داخل هر قسمت تقسيم شده، هلالي معکوس را رسم مي کردند اين کار آنها را قادر مي ساخت که مقاطع بسيار دقيق ستونهاي دايرهاي را به دست بياورند. محاسبات اخير، مهندسان سازه تخت جمشيد را در محاسبه ارتفاع ستونها، نحوه ساخت آنها، فشاري که بايد ستونها تحمل کنند و توزيع تنش در مقاطع ستون ها ياري مي کرد.