-
آلما قاخی دا قاخدی اریک اوندان قاباخدی.
- «برگه سیب هرچند برگه هست ولی برگه زرد آلو از آن به مراتب بهتر است»
-
آرپا یئمییه ن آت قلیج گوجونه یریمز.
- « اسبی که جو نخورد به زور شمشیر راه نمی رود»
-
آللاه‌دان اوزولمییه نه اؤلوم یوخدور.
- «کسی(بیماری) که امیدش را از خدا قطع نکرده نمی‌میرد».
-
آباد اوْلسون خال خال، بیری یاتار بیری قالخار.
- «آباد باشد خلخال، یکی می خوابد یکی بیدار می شود(وصف محلی که همیشه تعدادی بیدارند وشلوغ است)».
-
آتا اولماق آساندی ،آتالیق ائتمک چتیندیر.
- «پدر شدن سهل است ،ولی پدری کردن سخت».
-
آتا چاتئنجاغ اششه یه مین!
- «تا زمانیکه به اسب برسی سوارخر شو»!
-
آت آلماغا جاوان یوللا،قیز آلماغا قوجانی.
- «جوان را برای خرید اسب بفرست و پیر را برای دختر(عروس)».
-
آلما قاخی دا قاخدی اریک اوندان قاباخدی.
- «برگه سیب هرچند برگه هست ولی برگه زرد آلو از آن به مراتب بهتر است»
-
آرپا یئمییه ن آت قلیج گوجونه یریمز.
- « اسبی که جو نخورد به زور شمشیر راه نمی رود»
-
آللاه‌دان اوزولمییه نه اؤلوم یوخدور.
- «کسی(بیماری) که امیدش را از خدا قطع نکرده نمی‌میرد».
-
آباد اوْلسون خال خال، بیری یاتار بیری قالخار.
- «آباد باشد خلخال، یکی می خوابد یکی بیدار می شود(وصف محلی که همیشه تعدادی بیدارند وشلوغ است)».
-
آتا اولماق آساندی ،آتالیق ائتمک چتیندیر.
- «پدر شدن سهل است ،ولی پدری کردن سخت».
-
آتا چاتئنجاغ اششه یه مین!
- «تا زمانیکه به اسب برسی سوارخر شو»!
-
آت آلماغا جاوان یوللا،قیز آلماغا قوجانی.
- «جوان را برای خرید اسب بفرست و پیر را برای دختر(عروس)».
-
آت آلمامیش آخئر چکیر.
- «قبل از اینکه اسب را بخرد آخورش را می‌سازد».
-
آتا دوغرایب بالایئیر.
- «پسر دنباله رو پدر میشود».
-
آتاسئن دونقوز قاپمیش اوغلونوایلان چالمیش.
- «پدرش را خوک گاز گرفته و پسرش را مار نیش زده».
-
آتاسئنا خئیئری اولمایان کیمه خئییری اولار؟
- «کسی که به پدرش خوبی نمیکند به چه کسی خوبی میکند»؟
-
آتا سین گورمه ین شاهلئق ادعاسی ائدر.
- «هرکه آبا و اجدادش را نشناسد ادعای پادشاهی می کند».
-
آتاش یانماسا کول اولماز.
- «تا نسوزد آتشی، خاکستری پدید نمیآید».
-
آتا سیندان قاباغا دوشه ن تولانی قورد یئیه ر.
- «توله ای که جلوتر از پدرش راه برود طعمه گرگ می شود».
-
آتالار سوزونه محاکیمه اولماز.
- «نصیحت پدر را نمی شود محاکمه کرد »
-
آتالار سوزو حکمتدیر.
- «سخن پدران پندآموز است».
-
آتالار سوزو عاغلئن گوزو.
- «سخنان پدران(ضرب المثلها) چشم عقل هستند».
-
آتام آتام من بو ایشه ماتام.
- « »
-
آتا مالین درج ایله، اونا گوره خرج ایله.
- «اول ارث پدری را صاحب شو،آنگاه خرجش کن».
-
آتاما یاتاق سالدیم قالایچی یلدی یاتدی.
- «برای پدرم رختخواب پهن کردم،خادم پدرم آمد خوابید».
-
آتام ایله آتانی دئینجه ،اوزوم ایله اوزونو دئه.
- «حساب پدر با حساب خودت جداست ».
-
آتام ائوینده بایلق باشی ،اریم ائوینده تویوق آشی.
- «خونه پدر کله ماهی خوراکم بود ،خونه شوهر مرغ بریان».
-
آتامی آنامی آتمیشام تکجه سنی توتموشام.
- «پدر و مادرم را انداخته و فقط تو را چسبیده ام».
-
آتامین اؤلمه سیند‌ن قورخمیرام، قورخیرام عزرائیل قاپیمی تانیا.
- «از مرگ پدرم نمی‌ترسم ،ترسم از این است که عزرائیل در خانه‌ام را بشناسد».
-
آتا مینمه یین بیر عیبی وار، آت دان دوشمه یین مین عیبی وار(آتا مینمه ک راحتدیر، آت دان ینمه ک چتیندیر).
- «اگر سوار بر اسب شدن یک عیب و ایراد داشته باشد، از آن افتادن و پیاده شدن هزار مورد و مسئله دارد(رسیدن به ثروت و مقام خوشایند ولی از دست دادن آن سخت و ناگوار است)».
-
آتان بیلیجی دی سنه نه؟.
- «گیرم پدر تو بود فاضل-از فضل پدر تو را چه حاصل»
-
آتان سوغان آنان ساریمساق اوزون نجه اولدون گول بسر؟
- «پدرت پیاز ومادرت سیر،مگه میشه تو بشی گلبسر(خیارسبز)».
-
آتانین دعاسی ،آنانین ناله سی.
- «دعای پدر و ناله مادر».
-
آتانین دعاسی آنانین آهی.
- «دعای پدر و آه مادر».
-
آتا اوت ایته ات وئرمزلر.
- «به اسب علف و به سگ گوشت نمیدهند».
-
آتا مین ،آد قازان.
- «بر اسب سوار شو و شهرت بطلب».
-
آتا آنا رشوه سیز دوست دورلار.
- «پدر و مادر بدون هیچ چشم داشتی دوستت هستند».
-
آتا ائوینده اوگئی آنا _ار ائوینده قایئن آنا.
- «در خانه ی پدر نامادری- در خانه ی شوهر مادر شوهر».
-
آتان اوخ قایئتماز.
- «تیر پر تاب شده بر نمی گردد».
-
آتی آت ایله باغلاسان همرنگ اولماسا هم خوی اولار.
- «دو اسب را که یکجا ببندی اگر هم رنگ نشوند هم خوی هم میشوند».
-
آجا مئییت حلال دیر.
- «برای فرد گرسنه میت حلال است».
-
آج تویوق یاتار یوخودا داری گورر.
- «مرغ گرسنه در خواب ارزن میبیند».
-
آج قارئن آجی آیران.
- «شکم گرسنه و دوغ تلخ(وعده های تو خالی)».
-
آجین ایمانی اولماز.
- «آدم گرسنه ایمان ندارد ».
-
آجیندان یاتیب گون اورتادا دوروب .
- «از زور گرسنگی شب می خوابد و بعد از ظهر بیدار می شود».
-
آجین قارنی دویار، گوزو دویماز.
- «حریص دايم در غم است، هرچه دارد پندارد کم است».
-
آخار سویا گئدسه، آخار سولار قورویار.
- «آدم بد شانس اگر به آبهای روان برود آنها هم خشک میشوند».
-
آخار سو یولونی تاپار.
- «آب جاری راهش رو پیدا می کنه».
-
آختاران تاپار یاتان یوخودا گوره ر.
- «کسی که جستجو کند پیدا میکند و کسی که بخوابد در خواب میبیند(جوینده یابنده است)».
-
آخیرده گوله ن،یاخشی گوله ر.
- «کسی که آخر میخندد،بهتر میخندد».
-
آدادا قورد آز ایدی، بیری ده گمیله گلدی.
- «در جزیره گرگ کم بود، یکی هم با کشتی آمد».(گلپایگان گرگ کم داشت، یکی هم از گوگد آمد)
-
آدام هر نه دن قورخسا، باشینا گله ر.
- «انسان از هر چیزی بترسد به سرش میاید».
-
آدامئن آغزئندان سؤز آلئر.
- «از دهان آدم حرف می‌کشد».
-
آدامئن اون دانا یییجی سی اولسون بیر دانا دیییجی سی اولماسئن.
- «آدم ده تا نون خور داشته باشه ولی یه دونه غر زن نه»!
-
آدی منیم دادی سنین.
- «به اسم من ولی لذتش مال دیگران».(به نام من و به کام دیگران)
-
آدئن توتدون اوزو گلدی.
- «اسمشو آوردی پیداش شد».
-
آدئن ندی رشید بیرین دئه، بیرین ائشید.
- «یکی بگو، یکی بشنو».
-
آرپا اکه ن بوغدا درمه ز.
- «کسی که جو می کارد گندم درو نمی کند».
-
آزاجئق آشئم ، آغرئماز باشئم.
- «به فقر می سازم ، دردسری ندارم».
-
آز دانئش ناز دانئش.
- «کم گوی و گزیده گوی».
-
آستا دانئش، اوستا دانئش.
- «کم گوی و گزیده گوی».
-
آستا گئده ن یورولماز.
- «کسی که آهسته میرود خسته نمیشود».
-
آسلانین ائر‌کک دیشی سی اولماز.
- «شیر نر و ماده ندارد».
-
آش دی آشئن ایسپناغی.
- «آش اگه آشه مربوط به اسفناجشه».
-
آشی پیشدی.
- «گاوش زائید.مشکلی برایش پیش آمد».
-
آغاج بار گتیردیکجه باش ایه ر.
- «درختی که بارش بیشتر باشد بیشتر خم میشود».
-
آغاجی ایچیندن قورد یئیه‌ر.
- «کرم درخت را از درون می‌خورد».( کرم از خود درخت است)
-
آغاجین بیری آردی، بیری ناموس، قالانی تالاپ تولوپ.
- « چوب (تنبیه و تربیت) یکی عصمت و عفت (آر) است، یکی ناموس، بقیه تالاپ تولوپ».
-
آغانئن مالی چئخاندا نوکرین جانی چئخئر.
- «از اموال آقا داره کم میشه جان نوکر داره در میاد(شاه می بخشد شیخعلی خان نمی بخشد)».
-
آغریمایا‌ن باشا دسمال باغلامازلار.
- «به سری که درد نمیکند دستمال نمی‌بندند».
-
آغرییان دیشی چکرلر.
- «دندانی را که درد میکند باید کشید».
-
آغئزلاردا ساققئز اولماق.
- «دهان به دهان گشتن».
-
آغئزئنا باخ تیکه کس.
- «به اندازه دهانت لقمه بردار(پایت را به اندازه گلیمت دراز کن)».
-
آغئزئندا مرجیمک ایسلانمئر.
- «عدس دردهانش خیس نمیشود(درمورد آدمی که سرّ نگهدارنیست)».
-
آل آپارمئش.
- ( آل او را ببرد)(آل=موجودی موهوم و خیالى که به چشم انسان تنها در شب یا زن حامله دیده مىشود)».
-
آل ایتدن معروف اولماق.
- «مثل گاو پیشانی سفید مشهور بودن».
-
آللاه آدامئن عمروندن گؤتورسون ، قویسون شانسئنئن اوستونه.
- «خدا از عمر آدم بردارد ، به شانسش اضافه کند».
-
آللاه ایکی قاپازی ، بیر باشا وور ماز.
- «خدا دو سرکوفت را به یک سر نمی زند».
-
آللاه ایلانی تانییب ، آیاغلارئنی قارنئنا سوخوب.
- «خدا خر را شناخت و شاخش نداد».
-
آللاه باغلایان قاپئنی ، هئچ کیم آچامماز.
- «دری را که خدا ببندد، هیچ کس نمیتواندباز کند».
-
آللاه بیر قاپئنی باغلاسا ، آیری قاپی آچار.
- «خدا اگر دری را به روی بنده اش ببندد ، در دیگر به رویش می گشاید(خدا گر ز حکمت ببندد دری ز رحمت گشاید در دیگری)».
-
آللاه داغئنا باخار قار وئره ر.
- «خداوند به کوه اش نگاه می کند برفش می دهد(خداوند به هر کسی به اندازه لیاقتش میدهد، خلایق هرچه لایق)».
-
آللاه دغل بازا پای ورمز.
- «خدااز فریب کاران حمایت نمی کند.»
-
آللاه شنبه نی جهودا قیسمت ائله سین.
- «خداوند شنبه را قسمت جهودها کند».
-
آللاه قارغا ده ییل کی گوز اویا(آللاهئن بارماغی یوخدور ، گؤزووه سوخا).
- «خداوند مانند کلاغ نیست که چشم در بیاورد(چوب خدا صدا نداره)».
-
آللاه قازاناندان آلار وئره‌ر بئجه‌ره‌نه.
- «خدا اختیار داره».
-
آللاها قوربان اولوم کی، یاغی یاغ اوسته وئریب یارمانی یاوان قویوب.
- «قربان خداوند بروم که به یکی روغن روی روغن (صد نازو نعمت) داده وبرای یکی هم بلغور خالی».
-
آلچاقدا دایان که چیخاسان باشا.
- «برای رسیدن به قله کوه باید از دامنه شروع کنی».
-
آلئنمئش تاپئلمئش دی.
- «چیزی که خریده شده غنیمت است».
-
آناسئنا باخ قئزئنی آل،قئراغئنا باخ بئزینی آل.
- «در موقع خرید پارچه حاشیه آن را خوب نگاه کن و در موقع ازدواج درباره مادر عروس تحقیق کن».
-
آنلایان بیر تل ده ن آنلایار(آدام اولانا بیر سوز یئته ر.آنلایانا بیر سؤز بسدیر.آنلایانا ایشاره، آنلامایانا میناره.آنلایانا بیر سؤز بیر کیتابدئر.آنلایانا بیر کلمه سازدئر،آنلامایانا زورنا قاوال آزدئر).
- «عاقل را یک اشاره کافیست ».
-
آیدان آری، سودان دورو.
- «پاک‌تر از ماه، صافتر از آب».
-
آییدان قورخان،مئشه یه گیرمه ز.
- «کسی که از خرس میترسد،وارد جنگل نمیشود».
-
آیین ایشیغی،گئجه نین یاراشیغی.
- «نور ماه،برازندگی شب».
براي كساني كه زبانشونونمي دونن 
